Uluslararası Ödeme Şekilleri
ULUSLARARASI TİCARETTE BAZI ÖDEME ŞEKİLLERİ
PEŞİN (CASH PAYMENT, CASH İN ADVANCE, ADVANCE PAYMENT) :
Satıcının mal bedelini, ihracat işleminden önce banka aracılığı, alıcının kendisi veya onun adına hareket eden 3. bir kişi tarafından peşin olarak almasıdır. Satıcının riskinin olmadığı alıcının riskinin olduğu, birbirlerini iyi tanıyan satıcı ve alıcı arasında yapılan güvene dayalı bir satış yöntemidir.
MAL MUKABİLİ (CASH AGAİNST GOODS, CASH ON DELİVERY, OPEN ACCOUNT, SALES WİTH CREDİT):
Alıcının satıcıya herhangi bir ödeme yapmadan, malların alıcıya sevk edilmesidir. Alıcının riskinin olmadığı satıcının riskinin olduğu, birbirlerini iyi tanıyan satıcı ve alıcı arasında yapılan güvene dayalı bir satış yöntemidir.
AKREDİTİF (LETTER OF CREDIT-L/C) :
Alıcı ve satıcıyı güvence altına alan her iki tarafın yükümlülüklerini zamanında yerine getirmesini sağlayan ödeme sistemidir. Alıcı bir banka aracılığı ile satıcıya ödeme güvencesi verir, satıcı da bu güvenceye karşı malları sözleşmeye uygun, zamanında eksiksiz teslim eder. Alıcı ve satıcı şartları belirler bu şartların uygunluğunu amir ve lehtar banka denetler. Kabili Rücu (revocable-cayılabilir) Akreditif , Gayri-Kabili Rücu (ırrevocable-cayılamaz) Akreditif, Teyitsiz (unconfirmed) Akreditif, Teyitli (confirmed) Akreditif, Basit (fixed-adi) Akreditif, Rotatif (revolving-döner)Akreditif, Kırmızı Şartlı (red clause) Akreditif, Yeşil Şartlı (green clause) Akreditif, Devredilebilir (transferable) Akreditif, Nakledilebilir (transmissible) Akreditif, Bölünebilir (divisible) Akreditif, Bölünemeyen (indivisible) Akreditif, Karşılıklı (back to back,counter credit) Akreditif, Garanti (standby) Akreditifi, Takas (counter trade) Akreditif ve Temiz (clean) akreditif olmak üzere çeşitleri vardır.
Bu ödeme şekli ile ilgili açıklayıcı kurallar ULUSLARARASI TİCARET ODASI (Internatıonal Chamber of Commerce-ICC)’ nın UCP(Uniform Customs And Practice For Documentary Credits-Vesikalı Krediler için Yeknesak Usuller ve Uygulamalar)-600 sayılı yayımında açıklanmıştır.
VESAİK MUKABİLİ (CASH AGAİNST DOCUMENTS, DOCUMENTARY COLLECTION) :
Satıcının yetkili bankası ile alıcının muhabir bankasının arada olduğu ödeme şeklidir. Satıcı taşıma, belgesini muhabir banka adına düzenletir ve tüm ticari belgeler (invoice, coo, vd) ile muhabir bankaya iletir. Muhabir banka tahsilatı alıcıdan yaptıktan sonra satıcıya ödemeyi transfer eder. Yani satış bedeli tahsil edildikten sonra vesaikler alıcıya teslim edilir.
Bu ödeme şekli ile ilgili açıklayıcı kurallar ULUSLARARASI TİCARET ODASI (Internatıonal Chamber of Commerce-ICC)’ nın URC (Uniform Rules for Collections-Tahsiller İçin Yeknesak Kurallar)-522 sayılı yayımında açıklanmıştır. İki bölümde değerlendirmiştir. 1-Mali Vesaik (Financal Documents); poliçe, çek, ödeme taahhütleri, ödeme makbuzları gibi para tahsilinde kullanılan belgelerdir. 2-Ticari Vesaik (Commercial Documents): Fatura, konişmento gibi belgelerdir.